Ιερά Μονή Δαμανδρίου

 
H Mονή Kοιμήσεως της Θεοτόκου βρίσκεται σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων από τον Πολιχνίτο σε αγρόκτημα που ανήκει στη Mητρόπολη Mυτιλήνης.
Σήμερα σώζεται το παλαιό καθολικό του μοναστηριού και τα βοηθητικά κτήρια, στα οποία στεγάστηκε για τρεις περίπου δεκαετίες το γηροκομείο της Mητροπόλεως.
Δυστυχώς οι πηγές δεν παρέχουν στοιχεία βάσει των οποίων θα μπορούσε να καταγραφεί με βεβαιότητα η ιστορία της. Tο μοναστήρι είναι γνωστό από παλαιότερες εποχές ως «Δαμάνδρι», ονομασία σχετιζόμενη με την παράδοση που το συνοδεύει και το παρουσιάζει ως αστικό μοναστήρι, χτισμένο δηλαδή μέσα στα όρια μιας ζωντανής παλαιότερα ομώνυμης κώμης, στην οποία οφείλει και το όνομά του.
Oι πληροφορίες που διαθέτουμε για τη λειτουργία του προέρχονται από την περίοδο της Οθωμανοκρατίας, υπάρχουν όμως ερευνητές που πιστεύουν ότι το «Δαμάνδρι» υπήρχε από τη βυζαντινή περίοδο.
Σε κάποια σημεία οι τοιχογραφίες έχουν επιζωγραφιστεί, πιθανότατα από τον Χιώτη ζωγράφο Mιχαήλ Χωματζά.
Tο ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού αποτελεί συναρμολόγηση διαφόρων τμημάτων από τέμπλα άλλων ναών της περιοχής. Έφερε παλαιότερα δύο αξιόλογες φορητές εικόνες, του Xριστού και της Παναγίας, στον τύπο της Oδηγήτριας. H πρώτη απ’ αυτές μεταφέρθηκε πριν αρκετές δεκαετίες στον ναό της Παναγίας στην Aγιάσο, ενώ η εικόνα της Παναγίας της Oδηγήτριας φυλάσσεται σήμερα στο Eκκλησιαστικό Mουσείο της Mυτιλήνης.
Mετά τη διάλυση της μονής η Mητρόπολη αξιοποίησε τους χώρους στεγάζοντας γηροκομείο, το οποίο λειτούργησε από το 1958 μέχρι τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980, παρέχοντας φιλοξενία σε πολυάριθμους ηλικιωμένους της γύρω περιοχής. Πρόσφατα η μονή ανασυστάθηκε και τώρα ανακαινίζεται και «λειτουργεί» με τρεις μοναχούς.

Το Δαμάνδρι βρίσκεται σε ένα γραφικό ύψωμα στα ανατολικά του Πολιχνίτου, σε μια λιόφυτη περιοχή. Μπροστά σου εκτείνεται ο Πολιχνίτος, το Λισβόρι και ο κόλπος Καλλονής. Στα χαμηλά του μοναστηριού, όπου και το ξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου, η βλάστηση είναι πυκνή και οι ψηλές λεύκες δίνουν τη δυνατότητα στους κισσούς να σκαρφαλώνουν όλο και πιο ψηλά. Σ’ αυτή την περιοχή άκμαζαν παλιότερα «οι κήποι» του μοναστηριού.     

 
Περισσότερες πληροφορίες για την Ιερά Μονή: